การไหว้พระพรหมเจ้าที่เป็นประเพณีที่คนไทยสืบทอดกันมาอย่างยาวนาน ซึ่งมีความเชื่อว่าการไหว้พระพรหมจะนำมาซึ่งโชคลาภและความเจริญรุ่งเรืองในชีวิต พระพรหมเป็นเทพเจ้าที่มีสี่หน้า สี่พระกร ที่มีพลังในการสร้างสรรค์และบันดาลทุกสิ่ง ทุกท่านสามารถเห็นได้ตามสถานที่ศักดิ์สิทธิ์หลายแห่ง โดยเฉพาะในวันสำคัญต่าง ๆ ผู้คนจะเดินทางมาเพื่อทำบุญและขอพรจากพระพรหม
การไหว้พระพรหมนั้นไม่เพียงแต่เป็นการเสริมสิริมงคลแก่ตนเอง แต่ยังเป็นการเชื่อมต่อกับพลังแห่งความสร้างสรรค์และความเมตตาของพระพรหม สิ่งสำคัญในการไหว้พระพรหมคือความตั้งใจและความศรัทธาที่จริงใจ ไม่ว่าจะเป็นการขอพรเรื่องการงาน สุขภาพ หรือความรัก ทุกสิ่งที่ขอพรจากพระพรหมมักจะได้รับการตอบสนองตามความเชื่อและความศรัทธาที่มีอยู่
เหตุผลที่ควรไหว้พระพรหมเจ้าที่ในบ้าน
- การเคารพและศรัทธา : การไหว้พระพรหมเจ้าที่เป็นการแสดงความเคารพและศรัทธาต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่คุ้มครองบ้านและครอบครัว เชื่อว่าจะนำความสุข ความสงบ และความเจริญรุ่งเรืองมาสู่ครอบครัว
- สร้างความเป็นสิริมงคล : การบูชาพระพรหมเจ้าที่จะนำความเป็นสิริมงคลมาสู่บ้านและครอบครัว ไม่ว่าจะเป็นเรื่องสุขภาพ การงาน การเงิน และความสัมพันธ์
- ป้องกันภยันตราย : การไหว้พระพรหมเจ้าที่เชื่อว่าจะช่วยป้องกันภยันตรายต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นอุบัติเหตุ โรคภัย หรือปัญหาต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นภายในบ้าน
- เสริมสร้างความเชื่อมั่น : การทำพิธีบูชาพระพรหมเจ้าที่สามารถเสริมสร้างความเชื่อมั่นให้กับสมาชิกในครอบครัว ทำให้ทุกคนรู้สึกปลอดภัยและมีความมั่นใจในชีวิตมากขึ้น
- ส่งเสริมความสามัคคีในครอบครัว : การร่วมกันทำพิธีบูชาพระพรหมเจ้าที่จะเสริมสร้างความสัมพันธ์ที่ดีและความสามัคคีในครอบครัว เนื่องจากทุกคนได้มีส่วนร่วมในการปฏิบัติพิธีกรรมนี้
สิ่งของที่ต้องมีเมื่อไหว้พระพรหมเจ้าที่
การไหว้พระพรหมเจ้าที่สามารถทำได้ทุกวัน ตามความเหมาะสมและความสะดวกของผู้ไหว้ อย่างไรก็ตาม มีความเชื่อสืบทอดมาแต่โบราณว่า ไม่ควรไหว้พระพรหมในวันพระ เนื่องจากพระพรหมจะเสด็จไปปฏิบัติธรรม จึงอาจไม่ทรงสดับคำขอจากผู้ไหว้ สิ่งของที่ใช้ในการไหว้พระพรหม มีดังนี้
- ดอกไม้ ดอกมะลิ ดาวเรือง ดอกบัว ดอกโมก หรือดอกไม้ที่มีกลิ่นหอมอ่อนๆ
- กำยานและธูป สามารถใช้กำยานและธูปทุกกลิ่นได้
- อาหาร ควรเป็นขนมหวานรสอ่อน เน้นวัตถุดิบจากธรรมชาติ ห้ามถวายเนื้อสัตว์โดยเด็ดขาด
- ผลไม้ สามารถถวายผลไม้ทุกชนิดได้ผลไม้ที่แนะนำ เช่น มะพร้าว สาลี่ ชมพู่ กล้วย เนื่องจากมีความหมายที่ดี ถือเป็นผลไม้มงคล ช่วยเสริมดวงได้
วิธีการไหว้พระพรหมเจ้าที่ ที่บ้าน
พระพรหมประดิษฐานด้วยพระพักตร์สี่องค์ หันไปทั้งสี่ทิศทาง ในการไหว้พระพรหมเจ้าที่จึงควรไหว้อย่างสมบูรณ์แบบด้วยการเคารพทุกพระพักตร์ โดยเริ่มจากพระพักตร์แรก แล้วเวียนขวาตามเข็มนาฬิกา จนครบทั้งสี่พระพักตร์ องค์ประกอบและเจตนารมณ์ในการขอพรแต่ละพระพักตร์นั้นมีความแตกต่างกัน ดังต่อไปนี้
- พระพักตร์ทิศเหนือ เป็นที่ประทับเพื่อบูชาขอพรในเรื่องการงาน การศึกษา ความก้าวหน้าในหน้าที่การงาน อำนาจบารมี และเรื่องราวเกี่ยวกับบิดา มีของสักการะประกอบด้วย ของไหว้: ธูป 16 ดอก, เทียน 9 เล่ม, ดอกบัว 9 ดอก, น้ำ 1 ขวด
- พระพักตร์ทิศตะวันออก เป็นที่ประทับเพื่อบูชาขอพรในเรื่องทรัพย์สมบัติ อาทิ บ้านเรือนที่ดิน ยานพาหนะ ตลอดจนเงินทองและหนี้สินที่ติดค้างอยู่ มีของสักการะประกอบด้วย ธูป 36 ดอก, เทียน 9 เล่ม, ดอกบัว 9 ดอก, น้ำ 1 ขวด
- พระพักตร์ทิศใต้ เป็นที่ประทับเพื่อบูชาขอพรในเรื่องครอบครัว และสุขภาพอนามัย มีของสักการะประกอบด้วย ธูป 39 ดอก, เทียน 9 เล่ม, ดอกบัว 9 ดอก, น้ำ 1 ขวด
- พระพักตร์ทิศตะวันตก เป็นที่ประทับเพื่อบูชาขอพรในเรื่องโชคลาภ การเสี่ยงดวง และการขอพรให้มีบุตร มีของสักการะประกอบด้วย ธูป 19 ดอก, เทียน 9 เล่ม, ดอกบัว 9 ดอก, น้ำ 1 ขวด
สังคมไทยกับความเชื่อเรื่องพระพรหม
ด้วยความเชื่อของศาสนาพราหมณ์-ฮินดูที่แผ่ขยายมายังดินแดนสุวรรณภูมิเป็นเวลาช้านาน ได้หล่อหลอมเข้ากับวิถีชีวิตและวัฒนธรรมไทยอย่างลึกซึ้ง จนกลายเป็นส่วนหนึ่งของมรดกทางปัญญาที่ดำรงอยู่คู่สังคมไทยมาจนทุกวันนี้ หนึ่งในความเชื่อที่แพร่หลายคือการบูชาพระพรหม ผู้ทรงเป็นพระเจ้าสร้างโลกและสรรพสิ่ง
พระองค์ทรงเป็นนายกามาธิปตีผู้ประเสริฐด้วยคุณธรรมแห่งความเมตตากรุณา ผู้ลิขิตกฎเกณฑ์แห่งชีวิตเพื่อให้มวลมนุษย์ดำเนินไปในครรลองที่งดงาม จึงมีคำกล่าวว่า “พรหมลิขิต” การบูชาพระพรหมด้วยจิตศรัทธาบริสุทธิ์ย่อมนำพาสู่ความสงบสุข ร่างกายแข็งแรง ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ และประสบความสำเร็จในการดำเนินชีวิต
ขั้นตอนการไหว้พระพรหมเจ้าที่ เสริมสิริมงคล
ก่อนไหว้พระพรหมเจ้าที่ควรทำความเข้าใจเกี่ยวกับรูปเคารพก่อน รูปพระพรหมมีทั้งขนาดเล็กและใหญ่ การไหว้แต่ละขนาดมีขั้นตอนที่แตกต่างกันตามความเชื่อ รูปพระพรหมขนาดเล็กไม่เกิน 1 ศอก สามารถตั้งบูชาในบ้านได้ แต่หากใหญ่กว่านั้นควรสร้างเป็นสถานสักการะภายนอกบ้าน ในการบูชาพระพรหมในบ้าน ควรวางบนโต๊ะหรือหิ้งบูชา โดยไม่วางชิดผนังมากเกินไปขั้นตอนการไหว้พระพรหมในบ้านมีดังนี้:
- วันที่เหมาะสม โดยทั่วไปสามารถไหว้ได้ทุกวัน แต่ตามความเชื่อไม่นิยมไหว้ในวันพระ เนื่องจากพระพรหมจะเสด็จไปปฏิบัติธรรม
- ทำความสะอาดบริเวณบูชาให้เรียบร้อย เป็นการแสดงความเคารพก่อนสักการะ
- เตรียมดอกไม้หอม เช่น ดาวเรือง มะลิ บัว และขนมหวานรสอ่อนที่ทำจากธรรมชาติ ผลไม้และธัญพืชต่างๆก็สามารถถวายได้ แต่ห้ามถวายสุรา
- จำนวนธูปในการไหว้ หากไหว้แบบปกติให้ใช้ธูป 9 ดอกและเทียน 2 เล่ม ก็เพียงพอแล้ว ระหว่างไหว้สามารถจุดกำยานได้ด้วย
สรุป
การสักการบูชาพระพรหมเป็นที่นิยมในหมู่ชาวพุทธเพื่อความเป็นสิริมงคล เนื่องจากพระองค์ทรงเป็นพระผู้สร้างจักรวาล ผู้ประทานพรให้ชีวิตมีความสมบูรณ์พูนสุข ประสบแต่ความสำเร็จ ร่ำรวยเงินทอง มีอายุยืนนาน เจริญด้วยลาภยศสรรเสริญ หากผู้ใดได้กราบไหว้บูชาด้วยจิตศรัทธาอย่างแรงกล้า แน่นอนว่าจะประสบแต่ผลดีมีสุขสมหวังทุกประการ
วิธีการไหว้พระพรหมเจ้าที่คือ สักการะด้วยของสังเวย เช่น ดอกไม้ ธูปเทียน หรือสิ่งของมีค่าตามศรัทธา พร้อมทั้งกล่าวคำบูชาเพื่อแสดงความเคารพนับถือสรรเสริญคุณพระองค์ การกราบไหว้ควรประกอบด้วยกาย วาจา และใจที่บริสุทธิ์ผุดผ่อง ปราศจากมลทินและเจตนาร้าย เมื่อได้รับพรจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์แล้ว จงตั้งจิตมั่นปฏิบัติแต่สิ่งที่ดีงาม ย่อมบังเกิดผลสมความปรารถนาทุกประการ